De Helleborus, een langdurige bloeier in een tijd wanneer de meeste andere planten zich niet van hun mooiste kant laten zien, een plant die mij al jaren fascineert. Hij valt op in het winterse landschap en is bij velen geliefd, terwijl het niet de makkelijkste plant is om te houden. Als de Helleborus zich heeft gevestigd zaait hij zich wel gemakkelijk uit wat een verrassend resultaat kan geven omdat soorten onderling kunnen kruisen waaruit nieuwe bloemvarianten kunnen ontstaan.
De bloemen hangen wat naar beneden, logisch, want in tijden van sneeuw en hagelbuien wil de plant zijn meeldraden en stampers beschermen. Vorst deert de bloemen niet, bij erge kou trekt de plant de suikers terug uit de bloem, die hangt dan slap. Bij stijging van temperatuur vult de plant de suikers weer aan en komt weer omhoog.
Helleborus staat ook bekend als Kerstroos of Nieskruid, maar de bloem lijkt in de verste verte niet op een roos?! De naam Nieskruid dankt de plant aan de medicinale toepassing. De gedroogde en tot poeder vermalen wortel zorgt bij opsnuiven ervan dat er flink geniesd moet worden. De wortel is zeer giftig, Hellein betekent doden, bora is voedsel. Door de Grieken werd het wortelpoeder gebruikt bij krankzinnigheid en aanvallen van epilepsie. Verder werd de kerstroos als braakmiddel, middel tegen obstipatie en hartritmestoringen gebruikt. Of dat altijd goed ging is dus de vraag. Laxeermiddelen bevatten nog wel eens bestanddelen van de wortel van het nieskruid.
Op de foto: Helleborus niger ‘Wintergold’ maar er zijn nog mooiere gekleurde en gestippelde soorten…
